VERLANGEN NAAR HET OOSTEN

Ook in de negentiende eeuw stond de islamitische wereld rond de Middellandse Zee volop in de Nederlandse belangstelling. Predikanten bezochten Bijbelse locaties in Palestina; toeristen amuseerden zich bij pikante buikdansvoorstellingen, dichters lieten zich inspireren door Arabische en Perzische poezie en kunstenaars schilderden pittoreske, oosterse straatjes. In dit boek staat de Nederlandse interesse voor het Oosten tussen 1800 en 1920 centraal. Waarom trokken Nederlanders naar deze verre landen en hoe verbeeldden ze die wereld? Het Oosten kon voor hen vele gedaanten aannemen: het land van Mozes en Jezus; de sprookjesachtige Orient van de Duizend-en-een-nacht; een sensueel oord met verleidelijke haremdames of een ''onbedorven'', pre-industriele samenleving. Die beelden hadden vaak weinig te maken met de oosterse realiteit. Ze voorzagen in de eerste plaats in een Nederlandse behoefte: de wens de Bijbel beter te begrijpen, de behoefte aan pracht en praal, het verlangen naar een vrijere seksualiteit of de weerzin tegen de moderne, westerse samenleving. Verlangen naar het Oosten is een interdisciplinair opgezette studie. De auteur onderzoekt reisverhalen, poezie, literatuur, theater, Bijbelillustraties, schilderkunst, toegepaste kunst en architectuur. Bij de analyse van de Nederlandse beeldvorming van het Oosten wordt allereerst gekeken naar de maatschappelijk en culturele bagage van de reizigers, schrijvers en kunstenaars. Verder wordt aandacht besteed aan de specifieke eisenvan de verschillende media en de verwachtingen van het publiek.