CONSERVATIEF PLURALISME

Van wie is de democratische rechtstaat en heeft deze een politieke kleur? Dat is de vraag die Paul Frissen, auteur van De integrale staat (2023, inmiddels vierde druk), wil beantwoorden. De extreme kanten van het spectrum claimen beide eigendom en kleur. Populistisch rechts wil dat de democratie linkse instituties ondermijnt. Activistisch links zet de rechtstaat in om rechtse meerderheden met een beroep op mensenrechten te blokkeren. Beide zijn revolutionair; beide bedrijven identiteitspolitiek. De plaats van de macht moet echter leeg zijn: de democratische rechtstaat is van niemand en mag geen politieke kleur hebben. De gelijkheid van de burger berust op de vrijheid van het verschil. Frissens antwoord is een conservatieve interpretatie van het pluralisme: niet revolutionair, niet radicaal, niet progressief. Alleen een staat die politiek neutraal is kan dat pluralisme beschermen.